Güneş Elektrik Santrallerinde Sıkça Sorulan 11 Soru

Güneş Elektrik Santrali (GES) kurmak istiyorsunuz ancak aklınızda bir çok soru var. Cevaplar için de her kafadan bir ses çıkıyor olsa gerek. Gelin birlikte en sık sorulan soruları ve güncel cevapları birlikte inceleyelim:

1. Kimler Güneş Elektrik Santrali Kurulumu Yapabilir?
2. Nerelere Güneş Elektrik Santrali Kurulumu Yapabilir?
3. Çatı Cepheleri Güneş Elektrik Santrali İçin Önemli mi? Bina Cephelerine Güneş Elektrik Santrali Yapılabilir mi?
4. Güneş Elektrik Santralleri Kaç Yıl Üretim Yapar? Ömrü ne kadardır?
5. Güneş Elektrik Santralleri Kaç Yılda Kendini Amorti Eder?
6. Üretilen Elektrik Nasıl ve Kime Satılır?
7. Depolamalı Güneş Enerji Santrali Sistem Yapılabilir mi?
8. Güneş Elektrik Santrali Kurulumu Ne Kadar Sürer?
9. Güneş Elektrik Santralleri Olumsuz Hava Koşullarında Üretim Yapar mı?
10. Güneş Elektrik Santrallerinin Bakımı Ve Temizliği Nasıl Yapılmalıdır?
11. Güneş Elektrik Santralleri Yıldırımdan Etkilenir mi?

Kimler Güneş Elektrik Santrali Kurulumu Yapabilir?

12.05.2019 tarih ve 30772 sayı ile Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında mesken, ticarethane ve sanayi abonelikleri olan gerçek ve tüzel kişiler çatı ve cephelerine lisanssız elektrik üretimi kapsamında Güneş Elektrik Santrali (GES) kurulumu yapabilirler. Mesken aboneliğine sahip kullanıcılar için üst sınır 25 kW, ticarethane ve sanayi aboneliklerinde mahsuplaşmalı sistemde üst sınır 5 MW olarak belirlenmiştir. Ancak ticarethane ve sanayi aboneliklerinde sözleşme gücünden fazla üretim tesisi kurulumu yapmak yönetmelik gereği mümkün değildir. Öz tüketim amaçlı yapılacak tesislerde üst sınır uygulaması bulunmamaktadır.

Nerelere Güneş Elektrik Santrali Yapılabilir?

GES hem arazilere hem de bina çatı ve cephelerine kurulabilmektedir. GES yapılacak araziler tarıma elverişli olmayan araziler olmalıdır ve bu durum kurum onayıyla belgelenmelidir. Bu araziler üzerinde verimli çalışmalar yapılabilmesi için çoğunlukla düzgün ve kuzeye eğimli olmayan araziler tercih edilmelidir. Çatılar için ise, her türlü çatı üzerine farklı uygulama yöntemleri ile GES yapılabilmektedir. Burada önemli olan, yapıların statik olarak GES yükünü taşıyıp taşıyamadığı ve rüzgar kuvvetine karşı dayanıklı olmasıdır. Statik olarak GES yapımına uygun olmayan yapılar, gerekli güçlendirme işlemleri yapılarak uygun hale getirildiğinde GES uygulaması yapılabilir.

Çatı Cepheleri Güneş Elektrik Santrali İçin Önemli mi? Bina Cephelerine Güneş Elektrik Santrali Yapılabilir mi?

Çatı uygulamalarında bina yönleri, eğim açıları ve azimuthları sistem performansını etkileyen etkenlerden bazılarıdır. Doğru sistem eleman konfigürasyonları ve mühendislik tasarımları ile bu etkenler minimize edilebilmektedir. GES kurulumları için çatılarda yeteri kadar alan mevcut değilse bina cepheleri de GES kurulumları için uygun alanlardır. Bina cephelerine yapılacak GES uygulamalarının verimi, lisanslı programlarda yapılan simülasyon raporları sonucu çatılara oranla yaklaşık %30 oranında daha düşüktür ve kuzey cepheye uygulama yapılmaması gerekir.

Güneş Elektrik Santralleri Kaç Yıl Üretim Yapar?

GES sisteminde üretim için en önemli materyal güneş panelidir. Güneş panelleri için üreticiler 25 yıl boyunca lineer performans garantisi vermektedir. Güneş panellerinde ilk gün ışığına çıktıklarında %2 ile 3 arasında bir LID kaybı oluşur, 25 yıl boyunca ise her yıl %0,5 ile 0,7 oranında kayıplar meydana gelmektedir. 25. yılın sonunda güneş panellerinin performansı %80-85’lere ineceği öngörülmektedir. 25. yılın sonrasında ise bu kayıp oranlarının ne derecede düşebileceği öngörülemediği için sistem üretime oluşacak kayıplar ile devam edecektir.

Güneş Elektrik Santralleri Kaç Yılda Kendini Amorti Eder?

GES için yapılacak ilk yatırımların geri dönüş süreleri, meskenler için ortalama 6-8 yıl, sanayi ve ticarethaneler için ise ortalama 4-6 yıl arasındadır.

Üretilen Elektrik Nasıl ve Kime Satılır?

Lisanssız elektrik üretimi kapsamında yapılan tesislerde üretilen enerjinin fazlası şebekeye verilir, geceleri ise ihtiyaç halinde şebekeye verilmiş olan enerjiyi indirimli dağıtım bedeli ödeyerek kullanılır. Ay sonunda üretilen enerji ve tüketilen enerji mahsuplaştırılarak faturalandırma işlemi yapılır. Tüketilen enerji fazla ise dağıtım şirketi aradaki fark kadarını faturalandırır, üretilen enerji fazla ise üretici aradaki fark kadarını EPDK’nın (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) her üç aylık dönemde belirlediği elektrik birim fiyat tarifesi üzerinden belirlenen abonelik grubu tarifesinden dağıtım şirketine fatura eder.

Depolamalı Sistem Yapılabilir mi?

GES için depolama sistemleri de yapılabilir. Üretilen enerjinin anlık ihtiyaç fazlası kısmı akülerde depolanarak geceleri ve anlık yüksek güçlü tüketimlerde kullanılabilir. Depolama maliyetlerinin yüksek olması ve aylık mahsuplaşma sisteminin bir nevi şebekeyi depolama olarak kullanmaya imkan sağlamasıyla günümüzde fazla tercih sebebi olmasa da gelecek yıllarda depolamalı sistemler elektrik üretim sistemlerinin vazgeçilmez birer parçası olacaktır. Yine de günümüzde şebekeye bağlantısı olmayan yerlerde ve sıklıkla enerji kesintisi yaşanan yerlerde depolamalı çözümler büyük fayda sağlamaktadır.

Güneş Elektrik Santrali Kurulumu Ne Kadar Sürer?

GES kurulum işlemleri yapılabilmesi için dağıtım şirketi veya bağlı bulunulan OSB’lerden çağrı mektubu alınması gereklidir. Çağrı mektubu başvuru ve neticelenmesi yaklaşık olarak 2-3 ay aralığındadır. Çağrı mektubu alınma işlemi tamamlandıktan sonrasında dağıtım şirketine ya da TEDAŞ’a proje onay işlemleri yapılmalıdır. Proje onay işlemleri sonrasında GES kurulum işlemleri tamamlanarak kabul sürecine geçilir. Toplamda1 MW’lık bir tesis için bu süreç 5 ay civarlarında sürmektedir. Kapasitenin küçülmesi halinde prosedürler sebebiyle süre çok fazla kısalmayacağı gibi, kapasite büyüdüğünde de doğrusal artmayacaktır. Örneğin 3 MW kapasiteli bir tesis için bu süre toplamda 6 ay civarında olacaktır.

Güneş Elektrik Santralleri Olumsuz Hava Koşullarında Üretim Yapar mı?

Güneş panelleri yüzeye gelen ışığa ve ortam şartlarına bağlı olarak üretim yapar. Hava sıcaklığı 25 °C’nin altına indiğinde daha performanslı çalışır. Ne kadar fazla güneş ışığı alırsa o kadar fazla enerji üretimi gerçekleşir. Panellerin üzeri tamamen karla kaplanırsa ve havada yoğun bir sis oluşursa bu durumlarda neredeyse enerji üretmeyecek seviyeye düşer. Bu durumların dışında ne kadar çok güneş olursa o kadar fazla üretim gerçekleşir. Türkiye genelinde GES’ler yaz-kış ortalama günlük 4,3 saat boyunca tam kapasite üretim yapar.

Güneş Elektrik Santrallerinin Bakımı Ve Temizliği Nasıl Yapılmalıdır?

Çoğu hava koşullarında, güneş paneli cam yüzeyini temiz tutmak için normal yağışlar yeterlidir. Toz veya kir birikmesi fazlalaşırsa, cam yalnızca yumuşak bir fırça ve kireçli olmayan temiz su kullanılarak temizlenebilir. Güneş panelinin zarar görebileceği herhangi bir ısıl şok oluşmasını önlemek için modüller, çok sıcak günlerde soğuk su ile temizlenmemelidir. GES bakımı yılda 2 kez uzman ekipler tarafından yapılmalıdır. Uzman ekipler bakım esnasında, sistem ekipmanlarında hasar kontrolü, termal kontroller, kablo bağlantı noktalarında kontroller, uyarı levha kontrolleri ve yangın tüpü kullanım tarihi kontrolü gibi kontroller yapmaktadır. Bu kontroller sistem elemanlarının çalışmasına engel olabilecek durumların önüne geçmek ve GES çevresinde bulunan yabancıların sistemden zarar görmesini engellemektir. Dilerseniz ayrıntılı bilgi için "Güneş Paneli Temizliği Nasıl Yapılır?" yazımıza göz atabilirsiniz.

Güneş Elektrik Santralleri Yıldırımdan Etkilenir mi?

Sistemin yıldırımdan etkilenmemesi ve zarar görmemesi için, sistem tasarımları yapılırken gerekli koruma elemanları ile sistem tasarlanmalıdır. Paratonerler sahada koruma çaplarına dikkat edilerek konumlandırılmalı ve uygun tipte parafudrlar ile sistem ekipmanları korunmalıdır.

Son Söz

Birlikte sık sorulan sorular ve cecvaplarını inceledik. Aklınıza takılan tüm sorular için bize ulaşabilir, hazır solar paket sistemlerimizi alarak hızlı bir şekilde bedava elektrik kullanmaya başlayabilirsiniz.